Je hebt vast wel eens gehoord van de term “legitieme portie“, maar wat betekent het eigenlijk?
Wat is erfrecht?
Voordat we duiken in de legitieme portie, is het belangrijk om te begrijpen wat erfrecht precies inhoudt. Erfrecht is het geheel van regels en wetten die bepalen wat er gebeurt met de bezittingen en eigendommen van een persoon na diens overlijden. Het regelt wie de erfgenamen zijn en hoe de nalatenschap verdeeld wordt.
Erfgenamen en nalatenschap
Erfgenamen zijn de mensen die recht hebben op de bezittingen en eigendommen van een overledene. Dit kunnen familieleden zijn, zoals kinderen, echtgenoten, ouders, broers en zussen, maar ook anderen, zoals vrienden of goede doelen. De nalatenschap omvat alle activa en passiva van de overledene, zoals geld, bezittingen, schulden en rechten.
Definitie
De legitieme portie is het deel van de nalatenschap waarop bepaalde erfgenamen, meestal de kinderen, altijd recht hebben, ongeacht wat er in het testament staat. Het doel van de legitieme portie is om te voorkomen dat ouders hun kinderen volledig onterven en ervoor te zorgen dat zij toch een deel van de erfenis ontvangen waar zij recht op hebben.
Hoe wordt de legitieme portie berekend?
De legitieme portie wordt berekend op basis van de omvang van de nalatenschap en het aantal wettelijke erfgenamen. In Nederland hebben kinderen bijvoorbeeld recht op de helft van het erfdeel waar zij volgens de wet recht op zouden hebben gehad als er geen testament was opgesteld. Dit wordt hun “legitieme portie” genoemd.
Uitzonderingen en beperkingen
Er zijn echter uitzonderingen en beperkingen op de legitieme portie. Zo kan een ouder bijvoorbeeld een rechtsgeldig beroep doen op onterving, waarbij een kind zijn legitieme portie verliest als gevolg van ernstig wangedrag jegens de ouder. Ook kan een ouder ervoor kiezen om een schenking te doen aan een ander kind, waardoor het erfdeel van dat kind vermindert en daarmee ook de legitieme portie van de andere kinderen.
Belang voor erfgenamen en families
De legitieme portie kan een grote rol spelen in families, vooral bij het opstellen van testamenten en het verdelen van de nalatenschap. Het kan spanningen en conflicten voorkomen tussen erfgenamen en zorgen voor een eerlijke verdeling van de erfenis. Ook biedt het bescherming aan kinderen tegen volledige onterving door hun ouders.
Conclusie
De legitieme portie is een belangrijk concept binnen het erfrecht dat ervoor zorgt dat bepaalde erfgenamen, zoals kinderen, altijd recht hebben op een deel van de nalatenschap van een overledene. Hoewel het complexe regels en uitzonderingen kent, is het essentieel voor het creëren van een eerlijke en rechtvaardige verdeling van de erfenis binnen families.